გრიგოლ აბაშიძე

დაიბადა 1914 წლის 19 ივლისს სოფელ რგანში (ჭიათურა).
1936 წელს დაამთავრა თსუ-ს ფილოლოგიის ფაკულტეტი და შემდეგ ორი წლით გააგრძელა სწავლა მოსკოვის კინემატოგრაფიის ინსტიტუტის სასცენარო განყოფილებაზე. 1944-1951 წლებში. მუშაობდა ჟურნალ „ნიანგის“ რედაქტორად, 1951-1960 წლებში, „დროშის“ და 1960-1967 წლებში - ჟურნალ „მნათობის“ რედაქტორად. 1982-1994 წლებში ხელმძღვანელობდა საქართველოს მინისტრთა საბჭოსთან არსებულ შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო პრემიების კომიტეტს. ლექსების გამოქვეყნება სტუდენტობის წლებში დაიწყო, შექმნილი აქვს  ისტორიული რომანები: „ლაშარელა“ (1957), „დიდი ღამე“ (1963), „ცოტნე ანუ ქართველთა დაცემა და ამაღლება“ (1975); აღსანიშნავია მისი მთარგმნელობითი მოღვაწეობა. თარგმნილი აქვს შანდორ პეტეფის, მიხაი ემინესკუს, ხრისტო ბოტევის, ნიზამი განჯელის და სხვა დიდი პოეტების ნაწარმოებები. მწერლის თხზულებები თარგმნილია მრავალ უცხოურ ენაზე.

გარდაიცვალა 1994 წლის 29 ივლისს, დაკრძალულია  დიდუბის პანთეონში.


შანდორ პეტეფი

უნგრელი პოეტი, რევოლუციონერი,  
Petofi Sandor  (1823 - 18549)

ვარდი ხარ?! - ვარდის რტოდ ვიქცე, მინდა...
ნამი ხარ?! - ვარდად ვიქცევი უცებ,
რომ ეფრქვეოდეს ცის ნამი წმინდა,
ტრფობით ალეწილ ჩემს წითელ ფურცლებს.

ცა ხარ?! - ვარსკვლავად ვიქცევი კენტად....
ჯოჯოხეთი ხარ, ჩემო ლამაზო?! -
ჩავიდენ ცოდვას, ჩამოვალ შენთან,
რომ სული ჩემი შემოგთავაზო.

* * *
როცა მოვკვდები ჩემს საფლავს, ალბათ,
ვერც კი შენიშნავს უცხო მნახველი.
ძვლივს დაინახავს პატარა დაფას,
ზედ წაწერილი ჩემი სახელით.

მაგრამ ეს ჯავრი ცივ ქვად რომ იქცეს,
ჯავრი რომელიც გულს მიჩხვლეტს ეკლით.
ცად ატყორცნილი გაჰკვეთდა სივრცეს,
პირამიდებზე მაღალი ძეგლი..

* * *
მიყვარხარ ძლიერ... ძლიერ...
რაც გადის დრო და ხანი,
მე უფრო მეტად მიყვარს
შენი პატარა ტანი.
შენი შავი თმის ბუჩქი,
ეგ თეთრი შუბლის სერი,
თვალები გიშრისფერი,
ლოყები ვარდისფერი,
შენი თითები მიყვარს,
ორი პატარა თათი,
ო, იცი, როგორ მიყვარს
ოდნავ შეხება მათი,
ო, იცი, როგორ მიყვარს
გამოუთქმელი ენით? _
შენი გრძნობების სიღრმე,
სულის სიმაღლე შენი,
მე დარდიც მიყვარს შენი,
შენი ღიმილიც ფართო,
მე ცრემლიც მიყვარს შენი,
შენი კისკისიც მართობს,
მე შუქი მიყვარს შენი,
რა არის მისი ფასი!
მე ჩრდილიც მიყვარს შენი,
მზის დაბნელების მსგავსი.
მიყვარხარ ძლიერ, ძლიერ...
მწვავს შენი ტრფობის ალი,
მიყვარხარ ძლიერ, ძლიერ...
მთელი გრძნობით და ძალით.
მთელი სამყარო ვრცელი
შენით არსებობს ჩემთვის,
რაზეც კი ვფიქრობ, ყველა
ფიქრს შენზე ფიქრი ერთვის.
ძილში ჩემთან ხარ სიზმრად,
ფიქრში ჩემთან ხარ დღისით,
გულის ძგერის ხმა მესმის -
შენი ხმა არის ისიც.
შენთვის მივწვდები მწვერვალს,
დიდების ყველა მნათობს,
დიდებას დავთმობ შენთვის,
შენთვის მწვერვალებს დავთმობ.
შენი ოცნებით ვხარობ,
შენს დარდს ვატარებ დარდად,
მე სხვა სურვილი არ მაქვს,
შენი სურვილის გარდა.
მსხვერპლი ყველაზე დიდი
მე მეჩვენება მცირედ,
რადგან შენ გსურდა იგი,
რადგან შენ შემოგწირე.
შენს მცირეოდენ წყენას,
სულ უმნიშვნელო წვრილმანს
სდევს ჩემი სევდა დიდი,
ჩემი ცრემლების წვიმა.
მიყვარხარ ძლიერ, ძლიერ...
მიყვარხარ ცხადად, მალვით,
როგორც აროდეს არვინ
არ ჰყვარებია არვის.
ეს სიკვდილს უდრის თითქმის,
ეს შეუძლოა თითქმის,
შენ ერთს გეკუთვნის ყველა,
რაც სიყვარულად ითქმის:
ძმაც ვარ, სატრფოც ვარ შენი,
მამაც, დაო და დედავ,
მე შეყვარებულს ყველას
შენს სახებაში ვხედავ,
სატრფოვ, შვილო და დედავ,
ჩემო ძვირფასო ცოლო,
ყველას მაგივრად, ერთად
მე შენ მიყვარხარ მხოლოდ.
რა მაბადია ქვეყნად
ამ სიყვარულზე კარგი,
ძლიერ მიყვარხარ, ძლიერ,
ვარ შენი ტრფობის შმაგი.
თუ ტრფობისათვის რამე
ჯილდო იქნება ბოლოს,
ის შენ გეკუთვნის მარტო,
ის შენ გეკუთვნის მხოლოდ.
ნაყოფი მისი არი,
ვინც ნორჩი ნერგი დარგო,
ეს სიყვარული დიდი
შენ შემასწავლე, კარგო.

ნიზამი განჯელი

აზერბაიჯანელი სპარსულენოვანი პოეტი
(1141 - დაახლ. 1209)
ყაზალი

ლამაზ ქრისტიან ქალზე ვლოცულობ,
ის ჩემი ხატი და ტაძარია,
სად მუსლიმანი, სად ხატზე ლოცვა,
ჩემზე იტყვიან: რამ გადარია?!
უმშვენიერეს კერპის წინაშე
გაფენილია ჩემი ფარდაგი,
სალოცავის წინ, ტურფა კერპის წინ,
დაცემული ვარ, როგორც ქადაგი.
მე მის მონასტერს მივადექ დილით,
დავაკაკუნე კარზე მორჩილად.
მითხრეს: „ჯერ ბერად ვინც არ შემდგარა,
ამ მონასტერში არ შემოჭრილა“.
ჯვარი ვიწამე, ჯვარში სატრფოს ვჭვრეტ,
ჩემი არსება მას ემონება,
ჩემი ბერობა ყველამ გაიგო,
რამ ამირია ასე გონება?!
მესმის მონასტრის ზარების ჟღერა,
როგორც დავითის საგალობელი,
სასახლეში ვარ. თუ მონასტერში,
რა ზეიმია, რა სამყოფელი!
მისი სახება – ჩემი ხატია,
მზე არი მისი სახის სახატე,
მზე ბრწყინავს მხოლოდ მისი სახისგან,
მე მის ხატს შევცქერ და შევღაღადებ!
გულის სისხლით ვარ ნაზიარები,
ჯერ კიდევ სისხლის ჭიქა სველია,
ჩემი თვალები ტაძრად ქცეულან
და სატრფოს ხატი შიგ ასვენია.
ორმოც წელიწადს მორწმუნე ვიყავ,
სარწმუნოება ვიცვალე გვიან,
რჯულზე ფარულად ხელი ავიღე,
ჯერ თუმცა კიდევ მორწმუნე მქვიან.
ქააბას რწმენა რად დამნგრევია,
მიჯნურს გონება აგრე შემშლია?!
სატრფომ ნუგეშად მითხრა: „ნიზამი,
საუნჯე მხოლოდ ნანგრევებშია!“


პიერ რონსარი

ფრანგი პოეტი 
Pierre de Ronsard (1524 - 1585)
სონეტი

ეგ შენი თმები აურაცხელი,
ძვირფასო, ჩემთა თვალთა შუქია,
და მშურს, ამ გრძნობას შური თუ ჰქვია,
მათ როგორ ვარცხნის ეგ სავარცხელი.

ის უკვე ჩემი გახდა მძარცველი,
კბილი შენს თმებში რომ გაუყრია,
თუ ფიქრობს ჩემი ღონე უქმია
და არავინ ჰყავს შენს თმებს დამცველი!

მაგრამ მე რა ვქნა! ხელს მას უმართავ,
დღეღამ ის არი შენს სასთუმალთან,
მე კი მიშორებ ცივად თავიდან.

იცოდეს, შენი თმის ტყე იკმაროს,
ყელსა და სახეს არ მიიკარო,
თორემ ამას კი ვეღარ ავიტან!